Pessinus Antik Kenti, Ankara-Eskişehir karayolu üzerinde, Sivrihisar’ın 13 kilometre güneyindeki Ballıhisar köyündedir. Eski Kral Yolu üzerinde bulunan kent, antik yazarlara göre MÖ 8. yüzyılda, yarı mitolojik Frigya Kralı Midas tarafından Kybele (Kibele) kültünün kutsal kenti olarak kurulmuştur. Kent, Friglerce "Tanrıça Kybele" diye adlandırılan ana tanrıçanın bulunduğu en önemli tapınma yerlerinden biri olarak bilinmektedir.
Official Turkish Museums
Pessinus, en görkemli dönemini Roma İmparatoru Augustus (MÖ 27- MS 14) zamanında yaşamıştır. Kentte Augustus'un ölümünden sonra inşa edilmeye başlanan görkemli tapınak, İmparator Tiberius (MS 14-37) zamanında tamamlanmıştır. Kibele’nin ana tapınağını taşıyan Pessinus, o dönemlerde ana tanrıça için yapılan törenlere sahne olmuş ve zamanla bir tapınak kenti haline gelmiştir. Kentten geçen Kral Yolu ise güvenilir ve kestirme olduğu için Roma ve Bizans dönemlerinde de kullanılmıştır. Helenistik Çağ'da şehirdeki tapınak onarılmış; meclis binası, stoa, kanal, tiyatro ve yollar yapılmıştır.
Ören yerinde 1967 yılında Belçika Ghent Üniversitesi tarafından başlatılan kazılar aralıklarla 2008 yılına kadar sürmüştür. 2009-2013 yılları arasındaki kazılar, Avustralya Melbourne Üniversitesi tarafından gerçekleştirilmiştir. Kazılarda, tapınağın yanı sıra farklı planlı yapılar, atölyeler, evler ve bir kilise ortaya çıkartılmış; tiyatro, agora ve bouleuterion gibi yapılar ile antik kentin yakınlarındaki yol kalıntılarına ulaşılmıştır.
Kazılar sonucunda çıkan eserler, ören yerinde kurulan açık hava teşhirinde ve Eskişehir Eti Arkeoloji Müzesi’nde sergilenmektedir.
Kaynak: Eskişehir İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü