Anavatanı Türkiye olan incirin buradan Suriye, Filistin ve Ortadoğu üzerinden Çin ve Hindistan’a yayıldığı bilinmektedir. Melli inciri, yukarıda verilen coğrafi sınır içerisindeki 300-700 m rakımlı alanlarda çoğunlukla sınır ağacı şeklinde doğal habitat içerisinde kendiliğinden yetişmektedir. Geçmişte parseller arası arazi sınır bitkisi olarak kullanılan Melli incirinin ince ve pürüzsüz kabuğu, hoş aroma ve tadıyla pazarda bilinirliğe sahip olmasını müteakip, sonradan çelikleme yöntemiyle tanzim edilen bahçelerde yetiştirilmesi yaygınlaşmış olup 2010 yılı verilerine göre 570 üretici tarafından toplam 61 bin ağaçta yıllık 400 ton rekolteyle Melli inciri tarımı yapılmaktadır.
Bu yörede yetişen incirin kültür işlemleri bölgedeki çiftçiler tarafından yapılmakta olup, bölge üreticilerinin geçim kaynağına önemli katkısı olan bir üründür. Melli inciri yörede fideleri dışarıdan getirilerek yetiştirilen bir ürün özelliğinde olmayıp, tarım arazisi olmayan alanlar da dâhil doğal ortamında uzun yıllar yaşayabilmesi ve verim vermesi önemli ayırt edici özelliğidir. Ayrıca çelikleme yöntemiyle çoğaltılan Melli incirinin aşılama olmaksızın tüketicinin yüksek beğenisini kazanan aroma ve tadı sağlaması, açık yeşil ile sarımtırak rengi, ortalama 3 cm’lik çap değeri, dişe çok az dokunan çekirdek yapısı ise diğer ayırt edici özellikleridir. Aromasındaki tadı oluşturan unsurlar yörenin sahip olduğu tınlı, humuslu ve kumlu yapıdaki topraktan, bulunduğu vejetasyon ortamının iklim yapısından ve yüzyıllardır doğal fide özelliklerinin korunması için başka incir çeşidine ait fidelerin yöreye dikilmemesinden kaynaklanmaktadır.
Temel bileşen analizi sonucunda Melli yöresinden elde edilen genotiplerin diğer bölge örneklerinden ayrıldığı kanıtlanmıştır.
Melli İnciri, Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından, 6769 Sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu kapsamında 09.08.2017 tarihinden itibaren korunmak üzere 30.07.2018 tarihinde coğrafi işaretli ürün olarak tescil edilmiştir.
Kaynak:
Türk Patent ve Marka Kurumu
https://ci.turkpatent.gov.tr/Files/GeographicalSigns/b570e0a4-d234-4553-bc84-72a836d9b144.pdf